Badminton – zasady tej gry wydają się proste, a większość kiedyś grała w jej bardzo amatorską odmianę. W rzeczywistości gra w badmintona jest jednak dość skomplikowana i obarczona całą listą reguł… których nauka jest na szczęście bardzo ekscytująca! Poznaj je, a do kompletu mamy dla Ciebie kilka ciekawostek historycznych i wskazówek ułatwiających start w tym ciekawym sporcie!
Na czym polega badminton? Zasady podstawowe
O badmintonie często mówi się, że to gra w lotkę. Zgadza się – badminton jest sportem rakietowym, w którym zamiast piłeczki zawodnicy odbijają syntetyczną lub piórową lotkę. Lotka to pocisk o aerodynamicznym kształcie, zakończony gumą bądź korkiem.
W trakcie meczu lotka przelatuje nad siatką, a zawodnicy dzierżący rakiety nie pozwalają jej upaść na ziemię. Każda strona może odbić lotkę tylko raz.
W badmintonie może być dwóch lub czterech zawodników. Mecz z czterema zawodnikami – dwie pary męskie lub kobiece przeciwko sobie – nazywa się deblem. Mecz z zespołami mieszanymi – złożonymi z mężczyzn i kobiet – to mixt (mikst). Gdy grają z kolei dwie osoby tej samej płci (jeden na jeden), rozgrywka zwana jest singlem.
Kiedy powstała gra w badmintona? Krótka historia lotki i rakiety
Korzenie badmintona sięgają starożytności. Pierwsze źródła o aktywnościach przypominających badmintona odnajdujemy jeszcze w pozostałościach cywilizacji azteckiej i chińskiej. Sama lotka bardzo mocno przypomina przynęty do tresowania ptaków myśliwskich.
Jeszcze w XVII wieku wyższe klasy angielskie znały podobną grę – wolanta. Wolant polegał na odbijaniu piłeczki nabitej piórami, przypominającej nic innego, jak badmintonową lotkę. Całość nastawiona na dobrą zabawę – chodziło po prostu o odbijanie piłeczki tak, by nie spadła. Była to jedna z niewielu gier fizycznych, w których mogły brać udział kobiety.
W formie znanej dzisiaj gra w badmintona rozwinęła się w połowie XIX wieku. Grali w niego oficerowie Indii Brytyjskich. Oficerowie powracający do Anglii rozpropagowali grę wśród wyższych klas. Nazwa badminton wzięła się rezydencji Badminton w Gloucestershire – posiadłości księcia Beauforta. Około 1870 roku odbył się tam pierwszy pokaz gry w badmintona z prawdziwego zdarzenia, według znanych współcześnie zasad.
Międzynarodowa Federacja Badmintona powstała w 1934 roku. Od początku było w niej 8 krajów: Anglia, Szkocja, Walia, Irlandia, Kanada, Nowa Zelandia, Dania, Francja, Holandia. W 1936 dołączyły Indie. Gra była więc mocno skupiona według Wielkiej Brytanii i jej posiadłości.
Od 1992 roku gra w badmintona jest dyscypliną olimpijską. Obejmuje w sumie 5 konkurencji: gry pojedyncze kobiet i mężczyzn, deble kobiet i mężczyzn, grę mixt.
Ciekawostka – badminton zyskał miano najszybszego sportu na świecie. W jednym z meczów malezyjski zawodnik Tan Boon Heong’a nadał lotce prędkość 493 km/h. Dokładnie tak – prawie 500 km/h prędkości lotki wybitej ludzką ręką!
Badminton – zasady poprawnej gry w lotkę
Przejdźmy do zasad – skoncentruj się, bo będzie dużo liczb! Na zupełnie amatorskim poziomie co prawda nie musisz przywiązywać do nich wielkiej uwagi, ale jeśli pomyślisz o pół-profesjonalnym lub profesjonalnym trenowaniu, będziesz często się z nimi stykać.
Wymiary kortu do badmintona
Regulaminowy kort do badmintona ma długość 13,40 m x 5,18 m w grze pojedynczej i 13,40 m x 6,10 m w deblu.
Boiska są oznaczone liniami wyznaczającymi pola serwisowe. Na każdej połowie są dwa pola serwisowe, dzielące kort na pół.
Ciekawostka – dotarliśmy do informacji, że kort do badmintona odpowiada wymiarom… salonu w posiadłości Badminton, gdzie rozgrywano pierwsze pokazy. To się nazywa ustalać sportowe trendy 😉
Jaka lotka do badmintona jest regulaminowa?
W nieformalnych meczach zawodnicy grają plastikową lotką z gumowym zakończeniem. Jest tania, dość wytrzymała, cechuje się wysoką aerodynamiką i generalnie spełnia swoje zadanie.
W profesjonalnych meczach zawodnicy odbijają jednak lotkę z piór, zakończoną korkiem pokrytym cienką warstwą skóry. Jest opatrzona następującymi obostrzeniami:
- – 16 piór,
- – waga konstrukcji 4,74-5,50 g,
- – pióra równej długości, 62-70 mm,
- – końce piór tworzą okrąg ze średnicą 58-68 mm,
- – podstawa ma średnicę 25-28 mm,
- – w przypadku lotek z syntetycznych materiałów dopuszcza się 10% różnicy.
Profesjonalne lotki z piór bardzo szybko się zużywają. Nie sposób rozegrać całego meczu jedną, toteż zakup piórkowej lotki do amatorskich treningów będzie jedynie ciekawostką.
Czy odbijanie lotki piórkowej różni się od odbijania syntetycznej? Dla profesjonalisty tak. Jako amator, raczej nie odczujesz rewolucji – ale gdy będziesz miał okazję, spróbuj piórkowej tak z ciekawości 😉
Badminton – zasady co do pozostałych wymiarów
Siatka dzieląca kort do badmintona ma 155 centymetrów wysokości na krawędziach i 152 centymetry wysokości na środku. Długość siatki odpowiada długości całego kortu – 6,10 metra.
Siatka ma być wykonana z ciemnego sznurka, od góry obszyta białą taśmą materiałową. Pomiędzy siatką i słupkami nie może być szczelin – w razie konieczności siatkę trzeba dodatkowo przywiązać. Regulowana jest także szerokość oczek – muszą być równe, minimum 15 mm, maksymalnie 20 mm.
Co do wysokości sufitu nie ma żadnych ustaleń – im wyższy, tym lepiej, tak by nie było możliwości uderzenia w niego lotką przy wysokim serwisie lub wymianach.
Ile trwa mecz badmintona według oficjalnych zasad?
Mecz badmintona trwa do dwóch wygranych setów. Standardowo set kończy się, gdy jedna strona zdobędzie 21 punktów.
Wyjątkiem jest sytuacja, gdy na tablicy wyników widnieje 20:20 punktów. Wtedy zaczyna się gra na przewagę. Ten zawodnik, który uzyska przynajmniej 2 punkty przewagi nad rywalem wygrywa.
Jeżeli gra na przewagi nie wyłoni zwycięzcy, wygrywa ten, kto pierwszy osiągnie 30 punktów. Wtedy już nie musi być przewagi dwupunktowej, mecz może się skończyć wynikiem 29:30.
Badminton – zasady serwowania
Serwowanie w badmintonie odbywa się z wyznaczonego liniami pola serwisowego. Po serwisie musi polecieć w stronę pola serwisowego przeciwnika po skosie.
Mecz zaczyna się z prawego pola serwisowego. Serwowana lotka musi polecieć na prawe pole serwisowe przeciwnika.
Z którego pola serwuje się w badmintonie w trakcie meczu? Jeśli serwujący ma parzystą liczbę punktów, serwuje z prawego. Jeśli nieparzystą – z lewego. Ta zasada obowiązuje przez cały mecz.
Pierwsze punkty można stracić już przy niepoprawnym serwie.
- – W badmintonie nie można serwować górą.
- – Lotka musi znajdować się poniżej talii serwującego (w profesjonalnych zawodach 115 centymetrów nad powierzchnią boiska).
- – Dopuszczalne jest serwowanie z backhandu i forehandu.
- – Serwujący nie może oderwać stóp od ziemi.
- – Lotka może dotknąć siatki (nie ma netów znanych z tenisa), musi jednak wpaść na pole serwisowe przeciwnika.
- = Głowica rakiety serwującego musi być skierowana w dół.
Jeżeli gracz oderwie nogi, nie trafi w lotkę lub lotka nie przejdzie przez siatkę, przeciwnik zdobywa punkt.
Po serwisie, przed serwisem
Wymiany i zachowanie zawodników w trakcie meczu również jest obarczone kilkoma ważnymi zasadami.
- – O tym, kto zaczyna mecz, decyduje losowanie. Losowanie polega na przykład na rzuceniu lotki w siatkę – zaczyna ten zespół, na którego wskaże koniec lotki. Może być jednak też innym typem losowania, np. rzut monetą.
- – Podczas wymian nie można odbijać lotki tak, by rakieta znalazła się nad polem przeciwnika.
- – Dopiero gdy lotka zostanie odbita, można odprowadzić rakietę wchodząc na pole przeciwnika – pod warunkiem, że to nie utrudnia mu gry.
- – W trakcie gry nie można dotknąć siatki ani słupków.
- – Przejście pod siatką jest błędem, jeśli rozproszyło lub utrudniło grę przeciwnikowi.
Jak grać w debla i mixta – badminton parami
Jakimi regułami rządzi się podwójny badminton? Zasady ulegają zmianie przy ustalaniu wymiarów kortu. W deblu jest on o 92 centymetry szerszy, bo gra obejmuje boczne korytarze wyłączone w grach pojedynczych. Z kolei linia serwisowa znajduje się bliżej środka.
Zasady serwowania nie różnią się od zasad w grach pojedynczych:
- – parzysta liczba punktów serwującego = prawe pole serwisowe,
- – nieparzysta liczba punktów serwującego = lewe pole serwisowe,
- – serw po przekątnej, na to samo pole przeciwnika,
- – technika serwu bez zmian – poniżej linii talii.
Reguły specyficzne dla gier podwójnych:
- – partner serwującego może stać na dowolnej pozycji, byle nie przeszkadzać serwującemu,
- – lotkę po serwisie może odebrać tylko gracz zajmujący pole, na które jest skierowana,
- – partner odbierającego stoi w dowolnym miejscu,
- – po pierwszym odbiorze lotki gracze prowadzą wymiany dowolnie.
Reguły są takie same w deblach z podziałem na płcie i mixtach.
Badminton – słownictwo do zapamiętania
Zanim pójdziesz na swój pierwszy trening badmintona, zapamiętaj kilka słów, którymi będą się posługiwać wszyscy dookoła:
- – lob – to uderzenie od dołu, wybijające lotkę bardzo wysoko, tak że przeciwnik nie jest w stanie jej dosięgnąć,
- – clear (klir) – również uderzenie wysokie, ale wymierzane od góry,
- – smecz – podstawowe ofensywne odbicie,
- – net shot i drop shot – uderzenie w taki sposób, by lotka wylądowała tuż za siatką, co uniemożliwia przeciwnikowi odbiór,
- – drajw – uderzenie płaskie z półkortu,
- – backhand – uderzenie wewnętrzną stroną rakiety, grzbiet dłoni zwrócony w kierunku lotu lotki,
- – forehand – uderzenie zewnętrzną stroną rakiety, trzymając ją z dala od ciała.
Jak odbijać lotkę? Gra w badmintona to taktyka!
Taktyka to podstawa. Mecz wymaga planowania przed setem i szybkich modyfikacji taktycznych gdy wymiana się rozkręci.
- – przez większość gry puszczaj lotkę nisko, tuż nad siatką,
- – jeżeli przeciwnik jest blisko siatki, staraj się zagrać lob lub clear – wysokie podanie może być dla niego niemożliwe do odbicia,
- – jeżeli przeciwnik jest daleko od siatki, graj lotkę tak, by wylądowała tuż za siatką – pamiętaj, że lotka może dotknąć siatki, grunt by przedostała się za nią,
- – w trakcie wymian kieruj lotkę na prawo, na lewo, tak by przeciwnik nie nadążał z bieganiem,
- – przy każdym serwie przeciwnika stawaj na środku kortu – z centrum najłatwiej kontrolować całe swoje pole,
- – zaskakuj przeciwnika – zmieniaj tempo i typ zagrań,
- – przewiduj tor lotki, tak byś znalazł się pod nią odpowiednio wcześniej,
- – bierz zamach zanim dobiegniesz do lotki, tak byś przed dotarciem do niej miał już ustawioną rękę,
- – przed swoim serwisem za każdym razem popraw ułożenie rakiety w dłoni,
- – obserwuj przeciwnika – tylko tak namierzysz jego słabe strony i będziesz mógł je wykorzystać na swoją korzyść,
- – staraj się grać ofensywnie – przeciąganie wymian daje sprytnemu przeciwnikowi wiele okazji do trudnych zagrań.
Jak ścinać w badmintonie?
Ścinanie – efektowne, zabójcze dla punktacji przeciwnika! Każdy początkujący chce się go nauczyć jak najszybciej. I dobrze, bo nie ma na co czekać.
By ściąć w badmintonie, musisz mieć dobry czas reakcji i szeroko otwarte oczy. Kiedy przeciwnik zagra lotkę wysoko, ustaw się na torze lotki, zanim ta zacznie spadać. Wyskocz jak najwyżej i uderz lotkę, kierując ją na stronę przeciwnika.
Kiedy lotka zacznie już spadać, na ścinanie jest za późno. Żeby skutecznie zapędzić przeciwnika w kozi róg, trzeba wyczuć moment! Nie zrażaj się – w badmintonie praktyka czyni mistrza.
Wskazówki dla początkującego badmintonisty
Nad umiejętnościami przydatnymi na korcie należy pracować także poza nim, a nawet tuż przed złapaniem za rakietę. Dzięki kilku dobrym praktykom będziesz coraz lepszym badmintonistą:
- – gra w badmintona wymaga rozgrzewki całego ciała, wiec przed meczem poświęć kilka minut na dynamiczne ćwiczenia rozciągające,
- – spróbuj różnych chwytów rakiety by znaleźć ten najwygodniejszy dla Ciebie,
- – wykonuj treningi wzmacniające na ramiona – hantle i gumy oporowe to Twoi sprzymierzeńcy,
- – wykonuj treningi skoczności – ćwiczenia plyometryczne pomogą Ci bardzo wysoko skakać, więc przeciwnik nie zagnie cię trudnym zagraniem,
- – przed grą w badmintona zjedz posiłek pełny węglowodanów i dobrze się nawodnij – dzięki temu nie zabraknie Ci energii,
- – prowadź treningowy notatnik, w którym będziesz zapisywał swoje obserwacje, problemy i pomysły,
- – nie bój się rywalizować z bardziej doświadczonymi zawodnikami – z nimi skutecznie się rozwiniesz, a przy okazji dostaniesz porady na dalszą karierę treningową.
Gdzie grać w badmintona?
W badmintona można grać w każdym większym mieście. Centra i kluby sportowe coraz częściej uruchamiają sekcje badmintona dla dzieci i dorosłych. Nie musisz mieć pary – na miejscu z pewnością znajdzie się wolny gracz.
Jeżeli masz parę, możecie razem iść na ogólnodostępną halę sportową i skorzystać z wolnego miejsca. Warto wcześniej zadzwonić do recepcji i podpytać o stopień zatłoczenia w interesujących Cię godzinach. Rozejrzyj się również za zwykłym boiskiem – na większości osiedli znajdzie się taki publiczny obiekt. Może nawet będzie na nim rozwieszona siatka do siatkówki – da się ją wykorzystać w amatorskich meczach badmintona.
Masz ogródek? Lepiej być nie może! Rozwieś siatkę, lub nawet zwykły sznurek na wysokości 1,5 metra i zaproś bliską osobę do wspólnej zabawy. Tak zaczynali mistrzowie! Na poszukiwania sekcji sportowej przyjdzie czas, gdy na dobre wkręcisz się w badmintona.
Badminton – zasady najłatwiej przyswoić w praktyce. Pamiętaj, że najważniejsza jest dobra zabawa oraz satysfakcja wszystkich graczy. Nawet jeśli nie będziecie serwować stuprocentowo poprawnie i liczyć punktów, uśmiech gwarantowany. A przy okazji spalicie trochę kalorii i wzmocnicie mięśnie.
Gra w badmintona to rozrywka dla dorosłych, nastolatków i dzieci. Lotkę i rakietki dostaniesz w każdym sklepie sportowym. Z pewnością ktoś znajomy da się namówić na partyjkę!
