Intensywny tryb życia, treningi do ostatniego tchu, stres i niedosypianie – wyczerpanie to stały towarzysz wielu z nas. Czy da się je zwalczyć stosując suplementy na zmęczenie? Jakie suplementy na energię pomogą Ci żyć wydajnie? Przeczytaj i… dbaj o siebie!
Co na zmęczenie pomaga najlepiej? Przede wszystkim…
…badania.
Jeśli od jakiegoś czasu odczuwać przewlekłe zmęczenie, a Twój tryb życia się nie zmienił, brak energii może być objawem niedoborów, zaburzeń hormonalnych lub nawet chorób.
Kontrolna morfologia jeszcze nigdy nikomu nie zaszkodziła. Zanim sięgniesz po suplementy – zwłaszcza witaminowe zbadaj poziom kluczowych substancji w organizmie. Dzięki temu dowiesz się, co naprawdę powoduje uczucie przewlekłego zmęczenia. Branie suplementów witaminowych na własną rękę może skończyć się przedawkowaniem witamin.
Po drugie – praca nad stylem życia.
Dbanie o jakość snu i żywienia, uprawianie sportu, prawidłowe nawadnianie organizmu – to najlepsze suplementy na energię. Tak, wiemy – łatwo się mówi. Intensywny tryb życia nie zawsze pozwala zadbać o kondycję tak drobiazgowo, jak byśmy Ci życzyli. Prawda jest jednak taka, że suplementy na zmęczenie są leczeniem objawowym. Na dobre pomoże tylko eliminacja przyczyn.
Jeśli zmęczenie jest powiązane z psychicznym wyczerpaniem, niezwłocznie skorzystaj z porady psychoterapeuty. Objawem depresji i innych chorób psychicznych, jest między innymi chroniczny brak fizycznej energii.
Żaden suplement nie zastąpi higienicznego trybu życia. Żadne suplementy nie zastąpią konsultacji ze specjalistą.
Jak witaminy na zmęczenie?
Niedobór tych witamin objawia się ciągłym wyczerpaniem. Zanim sięgniesz po apteczne suplementy na energię, wykonaj badania. Do czasu otrzymania wyników, zadbaj o ilość tych witamin w codziennej diecie.
Powszechnie dostępne suplementy na zmęczenie zawierają witaminy z grupy B, witaminę C i D. Obecne są w nich również magnez i żelazo.
Niedobór witamin z grupy B upośledza przesyłanie impulsów nerwowych – efektem jest obniżona wydajność psychiczna i fizyczna. Również witaminy C i D oddziałują na poziom energii. Niedobór magnezu to jedna z najpopularniejszych przyczyn osłabienia, zaś żelaza – wyczerpującej anemii, która w skrajnych przypadkach prowadzi nawet do szpitala.
Kompleksowy suplement na zmęczenie ma za zadanie uzupełnić na zapas to, czego niedobór może powodować wyczerpanie. Jednakowoż, wszystko poza witaminą D możesz łatwo uzupełnić wyłącznie dietą.
Guarana i kofeina jako okazyjne suplementy na energię
Jagody guarany to najpotężniejsze naturalne źródło kofeiny. Dzięki temu (oraz obecności innych substancji, które badacze wciąż sprawdzają), guarana poprawia koncentrację, zwiększa możliwości fizyczne i tolerancję na przedłużony wysiłek psychiczny.
Obok guarany, na rynku są także suplementy z czysta kofeiną. Działają jak gigantyczne espresso. Syntetyczna kofeina to składnik większości przedtreningówek, przyjmowanych przez tych, dla których kawa to za mało.
W jednym z naszych artykułów porównywaliśmy moc kawy, guarany i syntetycznej kofeiny. Co kopie najmocniej? Przeczytaj tutaj: Kawa, guarana czy kofeina syntetyczna – co pobudza najlepiej?
Czy kofeinowe suplementy to na pewno dobra opcja?
Suplementy zawierające kofeinę traktuj jako rozwiązanie okazjonalne. Bierz je, gdy planujesz wyjątkowo intensywną sesję ćwiczeń, lub kompletnie się nie wyspałeś i z przyczyn życiowych nie możesz uciąć sobie drzemki.
Powód jest prosty – od kofeiny łatwo się uzależnić. Przy częstym przyjmowaniu, aby kofeina wciąż działała, trzeba zwiększać dawki. Zwiększać do ogromnych ilości, zakrawających o przedawkowanie. Przedawkowanie kofeiny zaś, wiąże się z przykrymi skutkami ubocznymi.
Żeń-szeń koreański
Żeń-szeń koreański to suplement na zmęczenie znany już od starożytności. Jest stosowany także dzisiaj. Korzeń żeń-szenia zawiera bowiem imponujące ilości substancji aktywnych o działaniu adaptogennym – saponin (zwanych też ginsenozydami).
Badania (wciąż trwają – póki co żeń-szeń zbiera pochwały naukowców) wskazują suplementację żeń-szeniem jako obiecującą pomoc w leczeniu zmęczenia spowodowanego przewlekłymi chorobami.
Sprawdza się także przy zwykłym przewlekłym wyczerpaniu – suplementują chwalą go za zdolność do wyostrzania koncentracji, poprawiania pamięci, zwiększania tolerancji na stres i wysiłek fizyczny. Warto spróbować – to naturalna, bezpieczna dla zdrowych osób forma suplementacji.
Różeniec górski
Kolejny przydatny suplement na zmęczenie to różeniec górski. Działanie tej niezwykłej rośliny adaptogennej to między innymi zwiększenie energii fizycznej i psychicznej. Badania nad nią wciąż trwają – wyniki są bardzo obiecujące, a praktyka pokazuje, że sięganie po rhodiola rosea może wyraźnie przyczynić się do poprawy jakości życia.
Różeniec górski może być wykorzystywany nawet jako przedtreningówka. Wzrost poziomu energii będzie łagodniejszy, ale i wolniej spadnie. Nie odczujesz nagłego zjazdu energii, charakterystycznego dla kofeiny.
Ashwagandha na zmęczenie psychiczne
Ashwagandha – zwana też żeń-szeniem indyjskim – to suplement na energię mentalną. Doskonale wycisza, poprawia jakość snu i zwiększa odporność na stres. Jeśli czujesz się przytłoczony obowiązkami, z nerwów nie dosypiasz i chodzisz po ścianach, ashwagandha pomoże Ci wreszcie zaznać spokoju.
Ashwagandhę można przyjmować o dowolnej porze dnia. Najlepiej jednak robić to na około godzinę przed zaśnięciem – jest rekomendowana szczególnie jako suplement na sen. Wypoczniesz jak nigdy!
Grzyby
W przyrodzie jest więcej adaptogenów! Na uwagę zmęczonych, zasługują w szczególności dwa grzyby, od tysiącleci wykorzystywane w azjatyckich medycynach tradycyjnych:
- – lakownica żółtawa, zwana też reishi (ganoderma lucidum)
- – kordyceps chiński (ophiocordyceps sinensis)
Adaptogennych grzybów jest więcej, ale właśnie te dwa bez problemu dostaniesz w sklepie z suplementami.
W wielu suplementach na zmęczenie pojawiają się wspólnie, dla spotęgowania efektów przyjmowania. Kordyceps i reishi działają przeciwutleniająco, są szeroko stosowane w walce z chronicznym zmęczeniem i zaburzeniami koncentracji. Trwają badania nad ich zdolnością do poprawiania możliwości fizycznych.
Adaptogeny – uwagi
Zamiast na własną rękę sięgać po kompleksy witamin czy przyjmować gigantyczne ilości kofeiny, spróbuj adaptogenów. Miej na uwadze, że:
- – każdy organizm reaguje indywidualnie na adaptogeny. Mówiąc wprost – u jednego działa świetnie, u drugiego wcale.
- – efekty stosowania adaptogenów pojawiają się po minimum 2 tygodniach. Po 3-4 miesiącach suplementacji dobrze jest zrobić miesiąc przerwy, by organizm za bardzo się nie przyzwyczaił. W ciągu tego miesiąca możesz zmienić adaptogen na inny i wciąż testować.
- – na pierwsze razy z adaptogenami, wybierz suplementy jednoskładnikowe. Nie mieszaj. Dzięki temu będziesz wiedział, jak dokładnie działają na Ciebie poszczególne środki. Poza tym, wyjdzie Ci taniej, niż ekskluzywne kompozycje, oferowane przez niektórych producentów – niekoniecznie jakkolwiek skuteczniejsze od tanich jednoskładnikowców…
- – adaptogeny dobrze wpływają na psychikę, ale nie są psychotropami.
- – jeśli leczysz się psychiatrycznie, skonsultuj się ze swoim lekarzem, zanim sięgniesz po adaptogenne suplementy na zmęczenie.
Pamiętaj jeszcze, że przy przewlekłych chorobach i braniu leków, każdy typ suplementacji trzeba skonsultować z lekarzem prowadzącym. Adaptogeny są bezpieczne dla zdrowych osób. U chorych, przezorność jest niezbędna.
Zanim sięgniesz po suplementy z witaminami i minerałami, wykonaj badania krwi. Zadbaj o higieniczny tryb życia – sen, nawadnianie, wartościową dietę oraz dzienną porcję ruchu.
Suplementy na energię zawierające duże dawki kofeiny zostaw na specjalne okazje – unikniesz uzależnienia. Zamiast nich, wybieraj łagodne adaptogeny. Być może nie od razu trafisz na ten idealny, ale gdy już Ci się to uda, jakość życia ulegnie znacznej poprawie.
Bibliografia:
Arring NM, Millstine D, Marks LA, Nail LM. Ginseng as a Treatment for Fatigue: A Systematic Review. J Altern Complement Med. 2018 Jul;24(7):624-633. doi: 10.1089/acm.2017.0361. Epub 2018 Apr 6. PMID: 29624410.
Sung WS, Kang HR, Jung CY, Park SS, Lee SH, Kim EJ. Efficacy of Korean red ginseng (Panax ginseng) for middle-aged and moderate level of chronic fatigue patients: A randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Complement Ther Med. 2020 Jan;48:102246. doi: 10.1016/j.ctim.2019.102246. Epub 2019 Nov 19. PMID: 31987248.
Lekomtseva Y, Zhukova I, Wacker A. Rhodiola rosea in Subjects with Prolonged or Chronic Fatigue Symptoms: Results of an Open-Label Clinical Trial. Complement Med Res. 2017;24(1):46-52. doi: 10.1159/000457918. Epub 2017 Feb 17. PMID: 28219059.
Pazzi F, Adsuar JC, Domínguez-Muñoz FJ, García-Gordillo MA, Gusi N, Collado-Mateo D. Ganoderma lucidum Effects on Mood and Health-Related Quality of Life in Women with Fibromyalgia. Healthcare (Basel). 2020 Nov 30;8(4):520. doi: 10.3390/healthcare8040520. PMID: 33265969; PMCID: PMC7712001.