DAA to suplement, o którym w ostatnich latach mówi się coraz więcej. Czy opłaca się suplementować kwas d-asparaginowy, kiedy zależy Ci na jak najlepszych wynikach na siłowni? Przeczytaj, czym jest kwas asparaginowy i co o jego skuteczności mówią badania naukowe.
Kwas D-asparaginowy – co to jest DAA?
DAA to jeden z aminokwasów endogennych. Oznacza to, że jego synteza w organizmie jest możliwa – do prawidłowego funkcjonowania organizmu nie trzeba dostarczać go z pożywienia.
Nie myl DAA z kwasem L-asparaginowym. Kwas D-asparaginowy to inny związek, choć chemicznie blisko powiązany z L-asparaginą. Ta jest bowiem jego prekursorem – z L-asparaginy organizm pozyskuje DAA.
Jego nazwa – kwas asparaginowy – wzięła się od szparagów. To z soku szparagowego po raz pierwszy pozyskano DAA. Stało się to już na początku XIX wieku, ale dopiero teraz ten związek doczekał się szerszej popularności poza środowiskiem naukowym.
Zasługą tej popularności są rzecz jasna właściwości DAA. Jakie?
Co daje DAA?
Kwas d-asparaginowy jest związany z wydzielaniem hormonów – testosteronu. Im więcej testosteronu, tym sprawniejszy przyrost mięśni i mniej tłuszczu. Tak więc, z racji ten właściwości, DAA w końcu zainteresowano się w kontekście sportowym, jako preparatem zwłaszcza dla trenujących w dojrzałym wieku.
Poza tym, że DAA jest naturalnym boosterem testosteronu, pełni szereg innych ról w organizmie. Uczestniczy w syntezie dopaminy – jednego z ,,hormonów szczęścia”, uwalnianego między innymi pod wpływem intensywnego treningu. Bierze udział też w wytwarzaniu GABA – kwasu gamma-aminomasłowego, który wycisza układ nerwowy, wspomagając dobry sen.
Badania z 2009 i 2012 roku wskazują, że DAA jest skuteczne w podnoszeniu poziomu testosteronu zwłaszcza u mężczyzn zmagających się z bezpłodnością. Wzrost testosteronu względem pierwotnej ilości były na poziomie 30-60%.
Brzmi bardzo dobrze. DAA to więcej testosteronu, lepszy nastrój, wyższy poziom energii do ćwiczeń (dopamina), a po wszystkim – głęboki, regenerujący wypoczynek. Mięśnie rosną na samą myśl.
A może jednak nie?
Suplementacja kwasu d-asparaginowego w sporcie – co mówią badania?
W 2017 roku, zespół Geoffreya Melville’a przeprowadził badania na grupie 22 trenujących mężczyzn przed 30 rokiem życia. 11 mężczyzn przyjmowało placebo, 11 brało 6 gram d-asparaginianu dziennie – najwyższą dawkę rekomendowana dla suplementujących DAA.
Po 3 miesiącach, badacze powiedzieli jasno:
DAA supplementation is ineffective at changing testosterone levels, or positively affecting training outcomes.
tłum. Suplementacja DAA jest nieskuteczna w kwestii zmiany poziomu testosteronu czy wspomagania efektów treningowych.
Podobne badanie, przeprowadzone 2 lata wcześniej (w 2015), przyniosło takie same wnioski. Jeszcze dalej w tył – w 2013 roku – tak samo wykazały badania Darryna Willoughby’ego, z 28-dniowym czasem suplementacji.
Trzeba jednak zaznaczyć, że badania na niekorzyść DAA zostały przeprowadzone na grupach młodych, wysportowanych mężczyzn. Problem spadku testosteronu z wiekiem jeszcze ich nie dotyczył, pomagał w tym też pewien stopień wytrenowania. Boostery testosteronu zaś, w założeniu, nie podwyższą poziomu tego hormonu ponad normę.
Jeszcze jedna rzecz – 28 dni, czy nawet 3 miesiące suplementacji, to za krótki okres, by być pewnym co do efektywności suplementów mających podkręcać działanie hormonów.
Testosteron nie podniósł się u zdrowych, młodych, wytrenowanych mężczyzn – to wiemy. Ale już na praktyczne efekty treningu siłowego, możliwe do porównywania, czeka się długimi miesiącami – co z GABA i dopaminą? Przy okazji – nie ma też informacji co do potencjalnych efektów ubocznych długiej suplementacji.
Co jeśli DAA zacznie brać mężczyzna dojrzały, który nie miał ze sportem nic wspólnego, a teraz zaczyna ćwiczyć? Tego jeszcze nie sprawdzono – u niewytrenowanych brano pod uwagę jedynie kwestię jakości nasienia. DAA budzi nadzieje w temacie terapii bezpłodności, ale nic poza tym.
Aktualne badania są niespójne. Czekamy więc na więcej wyników, a na ten moment – nie możemy poręczyć za skuteczność DAA. Szczególnie, że w czerwcu 2022 roku ukazała się metaanaliza Mohammadyasina Laka i jego współpracowników, potwierdzająca, że DAA nie działa u wysportowanych mężczyzn.
Mohammadyasin Lak dochodzi do wniosku, że DAA może podnosić testosteron u niewytrenowanych osób z problemami ze sprawnością seksualną. U trenujących, zdrowych, nie przynosi rezultatów.
O ile więc DAA może dawać efekty w terapii bezpłodności i mieć inne kliniczne zastosowania, według aktualnej wiedzy, nie ma sensu sięgać po niego z myślą o ułatwieniu sobie procesu budowania sylwetki.
Kwas D-asparaginowy to naturalny aminokwas, mający wpływ na produkcję testosteronu. Jest reklamowany jako ,,jedyny skuteczny booster testosteronu”. Niemniej, o ile może on być w stanie pomóc osobom nietrenującym, z niedoborem męskiego hormonu, u mężczyzn wytrenowanych i zdrowych, nie spełnia oczekiwań. Być może z czasem pojawią się badania dające nadzieję na zastosowanie DAA w sporcie, ale póki co nic nie przemawia na korzyść brania go dla poprawy wyników.
Bibliografia:
Melville GW, Siegler JC, Marshall PWM. The effects of d-aspartic acid supplementation in resistance-trained men over a three month training period: A randomised controlled trial. PLoS One. 2017 Aug 25;12(8):e0182630. doi: 10.1371/journal.pone.0182630. PMID: 28841667; PMCID: PMC5571970.
Melville GW, Siegler JC, Marshall PW. Three and six grams supplementation of d-aspartic acid in resistance trained men. J Int Soc Sports Nutr. 2015 Apr 1;12:15. doi: 10.1186/s12970-015-0078-7. PMID: 25844073; PMCID: PMC4384294.
Willoughby DS, Leutholtz B. D-aspartic acid supplementation combined with 28 days of heavy resistance training has no effect on body composition, muscle strength, and serum hormones associated with the hypothalamo-pituitary-gonadal axis in resistance-trained men. Nutr Res. 2013 Oct;33(10):803-10. doi: 10.1016/j.nutres.2013.07.010. Epub 2013 Aug 15. PMID: 24074738.
Crewther B, Witek K, Draga P, Zmijewski P, Obmiński Z. Short-Term d-Aspartic Acid Supplementation Does Not Affect Serum Biomarkers Associated With the Hypothalamic-Pituitary-Gonadal Axis in Male Climbers. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2019 May 1;29(3):259-264. doi: 10.1123/ijsnem.2018-0076. Epub 2018 Sep 21. PMID: 29893592.
Roshanzamir F, Safavi SM. The putative effects of D-Aspartic acid on blood testosterone levels: A systematic review. Int J Reprod Biomed. 2017 Jan;15(1):1-10. PMID: 28280794; PMCID: PMC5340133.
Materiały portalu NeuroExpert.
